Ehl-i Kitap

Dostlar arası diyalog bile bazen tadını kaçıracak mecralara kayarak, münâkaşaya, oradan da ağız kavgasına dönüşebilir. Dinler arası diyalog da, elbette ki, şeyh ile müridi arasındaki, birinin üst perdeden verici diğerinin de itirazsız alıcı olacağı bir tarz ve muhtevada olmayacaktır. Yer yer itirazlar, münâkaşalar, delil istemeler, hüccet göstermeler, bunları çürütmeler vs. şekiller araya girecektir. Yani bu, bir bakıma bir “
mücadele” olabilecektir. Dolayısıyla Kur’an’da geçen “Ehl-i Kitap’la mücadele” tabirini de diyalog manasında anlayabiliriz. Meseleye bu geniş çerçeveden yaklaştığımızda, “dinler arası diyalog” kavramına, bazı farklı yorumlar da getirilebilir. Bu yorumlara eksik bilgiler veya bilgilendirmelerin, siyasî ve ideolojik garazların müdâhale ve gölgesi düşünce, -diğer bâzı meselelerimizde olduğu gibi- konu çığırından çıkarak, bir kör dövüşü hüviyetine bürüne(bile)cektir. Nitekim son zamanlarda ortaya çıkan tablo bu değil mi? Bir kısım düşünce gruplarının, çok ciddi, müşahhas sebeplere dayanmadan birbirlerine karşı kuşku üretip, sonra da bu vehimlere dayanarak tatsız ve kırıcı ithamlara girişmesi, başka nasıl izah edilebilir? Biz burada, işaret ettiğimiz tatsız gerçekten hareketle çok fazla teferruata girmeden, son yarım asırdır, insanlığın gündemine düşen “dinler arası diyalog” meselesinde, bizim için “en güzel örneğin kaynağı olan Resûl-ü Ekrem”in (Ahzab 33/21) hayatına eğileceğiz. Böylelikle, günümüzde “Ehl-i Kitap”la yapabileceğimiz diyaloğun temel mesele ve metotlarını tespite çalışacağız. Çünkü mü’minin davranışı, Hz Peygamber’in sünnetine uyduğu nispette güzeldir, meşrudur, müessirdir ve Allah’ın mağfiret ve muhabbetini kazanmaya bir vesiledir (Âl-i İmrân 3/31). İhtilaf ettiğimiz meselelerde Allah ve Resulünün hakemliğine başvurmak dinimizin temel bir düsturudur (Nisa 4/59). Bu açıdan, diyalog meselesindeki ihtilafı gidermek veya ona daha faydalı ve yapıcı bir muhteva kazandırmak için, Ehl-i Kitap’la ilgili sayfanın aydınlatılması sadece önemli değil, aynı zamanda zaruridir.