Türk Tiyatrosu

Vatan Yahut Silistre

"Vatan Yahut Silistre" Vatan şairi Namık Kemal in, en önemli eserlerindendir. Konusunu yakın tarihimizden alan bu piyeste; kahramanlık ve vatan sevgisi yanında, baba özlemi ve aşk konuları da işlenmiştir. Eserin yazı çevrimi özgün diline sadık kalınarak yeniden yapılmış, sonuna günümüzde az kullanılan kelimelerin sözlükçesi de eklenmiştir. Bu piyesin; gençlerimizin milli benlik ve birlik duygularını güçlendirerek, geleceklerine güvenle bakabilmelerinin sağlanması açısından büyük önem taşıdığına inanmaktayız.

Piyesler - 1

Armağan

Vatan Yahut Silistre

Namık Kemal (1840-1888) Tanzimat döneminin önemli şair, yazar ve gazetecisidir. “Vatan Şairi” Namık Kemal’in şairliği yanında romancılığı, Tiyatro yazarlığı ve siyasal alanındaki düşünce ve eleştirileri de anılmaya değer niteliktedir. Tanzimat döneminin etkin yazarlarının başında gelen Namık Kemal’in en önemli eserlerinden biri de hiç kuşkusuz “Vatan-yahut-Silistre”dir. Konusunu yakında tarihimizden alan bu oyun döneminin simgesi olmuş bir tiyatrodur. Namık Kemal, bu oyunu için şöyle der: “Silistre’nin konusu benim hayalimden çıkmış değildir. Benim yaptığım şey, Rumeli’de ikinci Mahmut zamanındaki Şumnu kuşatmasında geçen ve anlatılan bir olayı, biraz daha genişletmek için gördüğüm zorunluluk üzerine, Kırım Savaşı sırasında olanları Silistre Savaşı’na aktarmaktan başka bir şey değildir. Eserin yazılmasından amaç ise milletteki vatanseverlik duygularını dile getirmektir.” Remzi Kitabevi döneminin simgesi olan “Vatan-yahut-Silistre” gibi bir klasiği okurlarına sunmaktan kıvanç duyar.

Bir Halk Sinemacısı Olarak Osman Fahir Seden

Türk sinemasının en renkli isimlerinden biriydi hiç kuşkusuz Osman Seden. Sadece yönetmen değil, senarist, yapımcı ve bazen de oyuncu kimliğiyle seyirciyle sıcak ilişkiler kuran ve bunu sürdürmeyi başaran bir sinema adamıydı. 1998'de vefat eden bu "anlaşılamamış" yönetmenin yönetmenliği üzerine çok az konuşulmuştur. Hayatlarımızı beyaz perde ve beyaz ekrandan alıp bize tekrardan birer hayat deneyimi olarak sunan üstadın sinemasının toplumsal, sosyal, ekonomik ve kültürel kaynaklarının nasıl birbirini beslediğini sunan Pınar T. Gürmen'in bu çok yönlü insanı derinlemesine araştırıp bizlere ışık tutması ve "bizim" olana sahip çıkmamızı sağlıyor. Düşünceleriyle yolumu aydınlatan babam Süleyman Tınaz'a...

Senaryo - Bülent Oran

Bu çalışma, Bülent Oran'ın senaryoculuğu kadar kişisel dünyasını ve diğer meşgale alanlarını da okuyucu karşısına çıkarıyor. Kendine özgü bir tarzı olan Yeşilçam'ın senaryo anlayışını Oran'ın hayatı eşliğinde anlamaya çalışıyor, giderek bu iç ve dış dünya arasındaki paralellikleri bulmaya niyet ediyor. Teorik açıklamalar kadar, ondan da çok, tanıklara, sözlü tarihin verilerine yaslanmaya çabalıyor. Karşınızda bir senaryo hayat veya hayat senaryosu. Bülent Oran... Sunuş Sinopsis İç Geçme Dış Ek bölümler Filmografi Kaynakça İndeks Yol Uzun, yolculuklar güzel... Şükrümü artıran eşim Nevin ve çocuklarım Zeynep ile Tuna'ya...

Abdülhak Hamid Tarhan Tiyatroları 1

Abdülhak Hamid Tarhan şöhretini şair olarak yapmakla birlikte çok sayıda tiyatro eseri de yazmıştır. Hem tiyatromuzun gelişmesi hem de dünden bugüne fikir hayatımızı anlamak için Hamid'in tiyatro eserlerinin bilinmesi gerekir. Tiyatro dizisinin ilk cildinde bulunan Sabr u Sebat'ta Rumeli köylülerinin gündelik hayatlarıyla ilgili realist sahnelere ve çok sayıda atasözü ile deyimlere yer verilir. İçli Kız Namık Kemal'in "Zavallı Çocuk" piyesi örnek alınarak yazılmıştır. Liberte Hamid'in siyaset ile ilgisinin ve Midhat Paşa'ya duyduğu hayranlığı dile getirir. Yadigâr-ı Harb ise nazım-nesir karışık bir eser olup Çanakkale Savaşı'ndan bahseder.

Abdülhak Hâmid Tarhan'ın Tiyatroları 2-Cünûn-ı Aşk, Yabancı Dostlar

Cünûn-ı Aşk ile Yabancı Dostlar Hamid'in İngiltere ikâmetinin sonucu yaşlılık dönemlerinde yazılmış iki eseridir. Cünûn-ı Aşk ilk kez kitap haline getirilmiştir. Bu oyunlar şairin coşkun duygularını dile getirir. Yaşlanan şair artık cinsî gücünün tükendiğini görerek dehşete düşer. Ayrıca yaklaşan ölüm korkusu eserlere trajik bir boyut katmaktadır.

Abdülhak Hâmid Tarhan'ın Tiyatroları 4-Eşber, Sardanapal

Eşber isimli bu mazmun tarihi piyes Makedonya Kralı İskender'in Pencap Hükümdârı Eşber'le olan mücadelesini ve Eşber'in kız kardeşi Sumru ile olan aşkını ele alır. Hamid'in harp duyarlılığı ile savunmanın kudsiyetini birleştirdiği bu eser, devrinde bilhassa üslubu sebebi ile çok sevilmiştir. Sardanapal ise Asur tarihi ve inanışları çerçevesinde gelişen bir manzum oyundur. Hamid bu piyesinde devlet idarecileri hakkındaki görüşleri yanında kadınlar ve onların hakları hakkındaki düşüncelerini de belirtir. Eserde hem despota hem de amaçları için despotça davranan ihtilalcilere eleştiriler getirilir.

Abdülhak Hamid Tarhanın Tiyatroları 5 Tarık İbn Musa

Tanzimat sonrası edebiyatımızda Endülüs yaygın bir konu idi. Abdülhak Hâmid de uzun bir zaman dilimi içinde bu konuyu beş eserinde incelemiştir: "Nazife", "Tarık yahut Endülüs'ün Fethi", "Tezer yahut Melik Abdurrahmannü's-Sâlis", "İbn Musa yahut Zâtü'l-Cemal ve Abdullahü's-Sagîr". Bu oyunların hepsi birbirine cevap niteliğini taşır. Aralarında en çok ilgi çekeni "Tarık" olmuştur. Tarık ve Tezer dışındaki metinler ilk kez bu ciltte yeni harflerle yayımlanmaktadır.

Abdülhak Hâmid Tarhan'ın Tiyatroları 6-Kanbur

Hâmid, "İlhan, Turhan, Tayflar Geçidi, Ruhlar bu dört eser yekdiğerine merbut gibidir. Ve hepsine birden 'Kanbur' unvanı verilebilir. Çünkü en mühim müessir odur." demektedir. Bundan dolayı bu eserlerin devamı olan "Arzîler" ile birlikte hepsi Kanbur adıyla yayımlanmaktadır. Bu eserleri Hâmid'in 1908'den sonra yazdığı son eserleridir. Dili, bütün sadeleşme hareketlerine karşı koyarcasına çok oyunlu eskidir. Hâmid tıpkı "Makber"de "Garam"da olduğu gibi günah-ceza, hayat-ölüm, iyi-kötü zıtlıklarını işler. "İnsan için demek ki mükâfat-ı lâyıka, yahut cezâ-yı cürm ü hatâ hep türâbda" grafik özelliklerin sık sık yer aldığı bu kitaplar onun ömrü boyunca cevaplarını aradığı sorular etrafında dolaştığı gibi, dönemine yönelik göndermelerle doludur. Bu eserlerin ilk ikisi kahramanlarının dünyadaki maceralarını işler, sonrakiler ise ruhlar âleminde geçen her hangi bir dramatik gerilimden uzak konuşmalardan ibarettir. "Turhan"ın son sahnesi ve ruhlar âleminde geçen oyunları tiyatro eserinden çok baleyi andırmaktadır. Hâmid'in eserlerini sahnelemek için de onların yeniden işlenmesi, opera ve bale olarak yeniden düzenlenmelerini düşünmek uygun olur. Hâmid'in fantastik sayılabilecek bu eserinden "Arzîler" yer yer bilim-kurgu özellikleri de taşımaktadır.

Abdülhak Hamid Tarhanın Tiyatroları 7 Macerayı Aşk

Bu son cilt onun ilk ve son eserini bir araya getirmektedir. Mâcerâ-yı Aşk ile başlayan yazarlığı Hakan ile son bulmuştur. Bu ciltte bu iki eserden başka onun hayatında büyük rol oynayan iki masalımsı oyun daha bulunmaktadır: Nesteren ve Zeynep. Abdülhak Hâmid'in ilk eseri nasıl bir masalsa, son eseri de bir masalla kapanır. Eserlerinde tercih ettiği efsaneleri ve masalları hayatında yaşamış gerçekten "nevi şahsına münhasır" bir şahıstır da. Hâmid'in hiçbir eserinde mükemmelliğe ulaşma çabası yoktur. Sonu gelmez zikzaklar, beklenmedik çıkışlarla doludur. Bu yüzdendir ki devirler değiştikçe, onun oyun ve şiirlerinin sayfalarında da olsa isyanlara yol açan özleyişleri hayatta yerlerini alıp gerçekleştikçe, bir dönemin yol açıcı yenilikçi şairi de eskimiş ve edebiyat tarihindeki köşesinde kendi kendisine bırakılmıştır. Tanpınar ve Örik gibi ben de onun esasen iyi bir dramaturji çalışmasıyla yeniden canlandırılabileceğini, özellikle müzikli oyunlar için uygun yapıları bulunmuştur.

Kuran Mesajı 5 cilt

Allah (c.c) kıyamete kadar gelecek insan neslinin yaratılış gayesine uygun erdemli birer kul olmaları için, Kuranı Kerim'inde geçmiş Peygamber ve ümmetlerinden örnekler vererek, surelerin mesajlarla yüklemiştir. Mahmut Toptaş Hoca, bu eserinde nuzül sırasına göre surelerdeki bu mesajları günümüz penceresinden bakarak değerlendirmiş, bizim insanımıza da Kurani terbiyeden geçerek daha mutlu ve müreffeh bir hayatı yakalayabileceği pratik misalerle açıklamıştır. Kuranı Kerim fatiha suresinden Nas'a kadar nuzul sırasına göre ele alınmıştır. Ayetlerin mealleri yer almaktadır.

Vatan Yahut Silistre

İslam Bey, gönlündeki tüm aşkları bir yana bırakarak savaşa koşar. Ne var ki gidenlerin geri dönemeyeceğini bilen Zekiye, İslam Bey'i yalnız göndermeyi düşünmemektedir... Oynandığı dönemde büyük fırtınalar kopararak Namık Kemal’in Magosa’ya sürülmesine sebep olan bir eser; Vatan Yahut Silistre. Oyunun sahnelendiği gece sokaklar boşalmış, Gedikpaşa Tiyatrosu, üst düzey yöneticilerin de aralarında bulunduğu bir kalabalıkla hınca hınç dolmuştur. Bir yurtseverlik ve kahramanlık oyunu olan Vatan Yahut Silistre yalnız ülkemizde değil, Avrupa'da da ilgi uyandırmış ve beş dile çevrilmiştir.

Canım İstanbul

Necip Fazıl'ın, birçoğu film haline getirilerek sinemalarda gösterilmiş bütün senaryo romanlarından “Canım İstanbul”...

Parmaksız Salih

PARMAKSIZ SALİH: (4 Perde)Eserde, "en canhıraş sebepleri ve neticeleriyle doktor ve ilacı olmayan hastalığı, 'kumarı' göstermek" istediğini söyleyen Necip Fazıl, Parmaksız Salih ile ilgili olarak kendisine yöneltilen bir suale şu cevabı veriyor: "Eserde ifadelendirmek istediğim tek dava, binbir tezad ve binbir zıt kader cereyanı içinde hakiki fışkırışını bulamamış ve hatta kötülük baskısı altında uyuşmuş bir ruhun, en büyük saike kavuşur kavuşmaz birden şahlanışı; ve tam 55 yıl bilmeden hasret çektiği ve daima istekli yaşadığı ulvî aksiyona şiddetle atılışıdır." Eser 1948-1949 kışında İstanbul şehir tiyatrosunda temsil edilmiştir. (Yazıldığı tarih: 1948)

Püf Noktası

(Beyoğlu'nda bir pansiyonun tavan arası odası... Tavan çatı şeklinde ve basık..Solda ancak iki büklüm şeklinde girilebilecek bir kapı... Sağda mazgalvari biçimde dar ve küçük bir pencere ... Bir divan ,alçak yer masası ve her tarafa serpiştirilmiş yer yastıkları...Duvarlarda modern resimler.)

Künye

(3 Perde 12 Tablo) Birinci Dünya savaşında cepheden cepheye koşmuş, Harbiye mektebinde hocalık yapmış, Balkan savaşına katılmış, divanı harpte yargılanmış; başarıyı ruh, disiplin ve bilginin eseri bilen, şahsî hayatı olmayan, her şeye toplum açısından bakan ve insanı, Künye'sini aşmaya memur sayan bir dava adamının, Plevne şehidi bir zabitin oğlu Gazanfer Bey'in trajik hikayesi… (Yazıldığı tarih; 1939)

Mukaddes Emanet

4 Perde, 8 Tablo) Piyes, I. Meşrutiyetin ilânından günümüze doğru gelen zamanın panoraması üzerinde, yüzyıllardır bir türlü şuurlandırılamayan Anadolu derdini gözler önüne serer ve dönem dönem ucuza harcanan Anadoluluyu kendi derdine sahip çıkmaya davet eder. (Yazıldığı tarih; 1971)

Abdülhamid Han

(5 perde) Piyes, Büyük Osmanlı Padişahı Abdülhamid Han'a ait tepetaklak edilmiş tarihî hakikatlerin, "Ulu Hakan" eseriyle taş taş yerine oturtularak bir tez, bir manifest halinde bina edilmesinden sonra, bir ölçüde sahneye yansıtılmasıdır.