Sufi Kitap

Münebbihat Zeynul Kudat El Hicci

“el–Munebbihât ale’l–İsti’dâd li yevmi’l–Mî’âd li’n–Nushi ve’l–Vedâd” ismiyle bilinen bu eser asırlarca medresede okutulan kitaplar arasında yer almış bir ahlak kitabıdır. Dokuz bölüm halinde bazı hadisler, özlü sözler ve kelâm-ı kibardan müteşekkil olup, hıfz kültürünün yaygın olduğu medreselerde ezberlemeyi kolaylaştırmak için ikili (sunâî), üçlü (sülâsî), dörtlü (rubâî) ve sırasıyla ona (uşârî) kadar devam eden söz kalıplarıyla yazıya dönüşmüştür. Senet zincirlerinin verilmediği bu kitapta iki yüzden fazla öğüt yer almakta ve okuyucuyu ahiret âlemine yönelik teyakkuza sevk etmekte. Okunduğunda görüleceği üzere, her biri uzun bahisleri kapsayacak özlü sözler insanın kalbinde derin bir tesir ve heyecan uyarmakta. İnsanın özüne dönmesine vesile olacak hakikatleri adeta kalpten kalbe nakşetmekte. Bu metne önem kazandıran bir özellik de muhtevası yönüyle medrese ve tekke arasında kurmuş olduğu sağlam bağdır. Bu yönüyle “zühd asrının” önde gelen tasavvuf ricaline ait pek çok veciz söz medresede tedrisat gören talebenin dolaylı bir şekilde tasavvuf dünyasından beslendiğini gözler önüne serer. Medrese ve tekke arasındaki ilişkiler göz önünde tutulduğunda bukitabınkalp hayatına yönelik uyarıcı hususiyeti âlim ve ârif arasındaki yakınlığı elbette ziyadeleştirmiştir. Münebbihât adlı eserin tasavvuf klasikleri arasında neşredilmesi işte bu açıdan gayet mühimdir. Kâmil Özay bu Arapça eseri tercüme etmek suretiyle irfan hayatımıza takdim etmekte.

Herkes Seni Terk Etse Aşk Terk Etmez

Korkma, herkes seni terk etse O terk etmez! Herkes seni yalnız bıraksa O bırakmaz! O yokluktadır, O yokluktan doğandır. O her şeyi bilir. O Latif’tir, Emin’dir, Mülk ve Saltanat sahibi bir Emir’dir. O sığınaktır, cümle günahkârın sığınağıdır. Eşi ve benzeri olmayan bir Nur’dur. Gönüldeki her türlü acıyı, ıstırabı teskin edendir. Sen gizlesen de O senin bütün derdini bilendir. Herkes seni terk etse de O terk etmez. Hiçbir yerde seni yalnız, çaresiz bırakmaz. Gel, O’nun yüce gölgesine gir. Korkma, herkes seni terk etse AŞK terk etmez. Hz. Mevlânâ Hayat Nur Artıran Herkes Seni Terk Etse AŞK TERK ETMEZ’de Kur’an hükümlerinden, Sevgili Peygamberimiz’in hadislerinden ve başta Hz. Mevlânâ olmak üzere Allah dostlarının, manevi büyüklerimizin sözlerinden, kıssalarından yola çıkarak AŞK’ı anlatıyor: Allah aşkını, Peygamber aşkını, Ehl-i Beyt aşkını, evliyaullah aşkını. Bütün güzellere duyulan aşkı… Okura, “Onlara tutun ki düşmeyesin” diyor. Şekil ve surette gizlenen ilahi sırlardan bahsediyor. Herkes Seni Terk Etse AŞK TERK ETMEZ aydınlığın içine yeni bir aydınlık, karanlığın içine yeni bir ışık uyandırabilmek gayesiyle kurulmuş bir sohbet meclisi. Sözünü “aşk”la söyleyen bir gönül dostunun okurla samimiyetle söyleşmesi…

Aşk ile An Seyretmek

Bu toprağın manevi mimarlarından Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri, ilim ile irfanı, akıl ile kalbi, zahir ile bâtını kendisinde birleştirmiş bir ulu kişidir. İki kanatlıdır; bu yüzden uçar, uruc eder, başka yerlerden haberler getirir. Maneviyat âleminde bir yıldızdır, şiirleri okuruna ruh üfler, Marifetname’si şaşırtıcı bir evrendir. Aşk ile An Seyretmek’te, Türk hikâyesinin önemli isimlerinden Melek Paşalı soruyor, Belkıs İbrahimhakkıoğlu, büyük dedesi Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri’ni anlatıyor. Kitapta, sadece aile içinde kalmış anlatılara, kitaplara girmemiş menkıbelere değil, kuşaktan kuşağa geçen bir Hazret sevgisine de şahit olacaksınız.

Gölgeler Koridoru Bir Sufinin Günlüğü

“Şayet benim kulağa tatlı gelen fısıltılarımı işitemiyorsan, o hâlde hayat öğretsin sana öğrenmen gerekenleri…” Amerika'da doğan, orada İslam'la tanışan, çeşitli Amerikan ve Avrupa üniversitelerinde psikolojik danışmanlık dersleri veren ve şu anda misafir öğretim üyesi olarak Türkiye’de bulunan Muhyiddin Şekûr’un yıllardır beklenen kitabı; Gölgeler Koridoru. Şekur’un tasavvufla tanışma serüvenini anlattığı ilk kitabı Su Üstüne Yazı Yazmak bugüne kadar yüzbinlerce kişiye ulaştı. Okuyan herkesi derinden etkiledi. Yaşadığımız hiçbir şeyin tesadüf olmadığını, her tecrübenin bizi bir hâlden başka bir başka hâle hazırladığını hissettirdi. Muhyiddin Şekûr, uzun zamandır beklenen Gölgeler Koridoru’nda, aynı akıcı üslupla hakikatte hepsi birer hikmete işaret eden hayat derslerine devam ediyor. İsmi Furkan Suresi’ndeki “Rabbinin gölgeyi nasıl uzattığını görmedin mi? Eğer dileseydi, onu elbet hareketsiz kılardı” ayetinden mülhem olan Gölgeler Koridoru’nda görünmeyen dünyayı keşfetme tecrübelerini daha ileriye taşıyor. Görünene odaklanıldığında kolayca üzerinden atlanıp geçilebilen sıradan olayların, görünenin ötesine nüfuz edildiğinde hakikate uzanan bir nişaneye dönüştüğünü gösteriyor. Gölgeler Koridoru, insana önce kendi bâtınına, enfüsî âlemine, sonra dış dünyadaki olayların iç yüzüne, yani aslında hakikate dair bir kavrayışa nasıl ulaşılabileceğine dair küçük ama etkileyici denemeler yaptırıyor. Bazen bir gece yürüyüşünden, bazen bir ateşböceğinden, bazen bir veranda inşaatından, bazen insanlığı tarif edilmez acılara sürükleyen savaşlardan yola çıkarak bakışımızın nereye odaklanması gerektiğine yönelik hatırlatmalarda bulunuyor. Gölgeler Koridoru, hakikat yolcularının kaçırmaması gereken bir roman. Âdeta karanlıkta kalan insana yolunu gösteren bir “altın iplik”…

Bir Muhammedi Aşık Hz Mevlana

“Benim Peygamberimin yolu aşk yoludur. Ben aşk çocuğuyum ve benim anam aşktır.” Hz. Mevlânâ Bir muhabbet velîsi Hz. Mevlânâ’nın aşk hakkındaki en önemli sözlerinden biridir bu beyit. Allah Resûlü’nün yolunun toprağı olmakla en büyük şeref sahibi olduğunu anlatan Hz. Mevlânâ Muhammed Celâleddîn-i Rûmî ile Hz. Peygamber arasındaki irtibatı öne çıkarıyor bu kitabında Ö. Tuğrul İnançer. “Allahu Teâlâ ‘Müminler Allah’ı şiddetle severler’ buyuruyor. Şiddetle sevmenin adına ‘aşk’ derler yâhu. ‘Eşeddü hubben lillah.’ İşte Kur’ân-ı Kerîm’deki aşkın târifi. Hz. Peygamber ise ‘Sevdiğinin adı geçip de depreşmeyen mürüvvetsizdir’ buyuruyor. Tasavvuftaki unsurlardan biri olan aşkta, sembol şahsiyet Hz. Mevlânâ'dır. Bütün tasavvuf ekollerince ‘Âşıkların Sultânı’ olarak kabul edilir. Ötekiler peki? Onlar da öyledir ama sembol odur. Ve Hz. Mevlânâ’nın aşkı, Resûlullah Efendimizin aşkından asla farklı bir şey değildir...” Ö. Tuğrul İnançer kendine has, açık ve dikkat çekici üslubuyla Hazreti Mevlânâ: Bir Muhammedî Âşık’ta Mevlevîlik, Hz. Mevlânâ ve Hz. Peygamber hakkındaki sorular yelpazesine muhabbet vurgusuyla sıra dışı cevaplar veriyor. Hz. Mevlânâ’nın Şems-i Tebrizî’den önceki mürşidleri kimlerdi? Hz. Şems’i anahtar yapan özellik nedir? Hz. Mevlânâ’nın ilkeleri nelerdir? Hz. Mevlânâ hakkında faaliyette bulunmak için onu sevmiş olmak yetmez mi? Bunun için Mevlevî olmak, icâzet almak mı gerekir? Mevlevî olmak için nasıl bir yol izlenmeli? “Bir ayağım merkezde, bir ayağım yetmiş iki millette” sözünün anlamı nedir? Nefs nedir, seyr u sülûk ve mârifet ne anlama gelir? İbn Arabî ile Hz. Mevlânâ karşılaştırılabilir mi?

Huzur Defteri

İstanbul’da bulunan Karagümrük Cerrahi Âsitanesi, Osmanlı’nın son zamanlarında, birçok önemli zâtın hayatını değiştiren olaylara tanıklık etmiştir. Ama bu tanıklıklar genelde sözlü kültür içinde kalmış, dilden dile nakledilmiş ve çoğunlukla sıradan okura kapalı kalmıştır. M. Fatih Çıtlak, Huzur Defteri’nde, bizi bu dergâh ve çevresinde yaşananlara götürüyor, Safer Efendi’nin huzurunda tuttuğu notları ve dinlediği sohbetleri bizimle paylaşıyor. Huzur Defteri’ne irfanî güzelliklerimizin kaynakları ve abide şahsiyetlerin hatıraları eşlik ediyor. Hz. Pîr Nûreddîn-i Cerrâhî ve halifeleri; Şeyh Fahreddîn Efendi, Celal Ökten Hocaefendi, Gönenli Mehmed Efendi, İskilipli Atıf Efendi, Neyzen Tevfik, Hüseyin Sîret, dönemin padişahları ve meşhur birçok zât… Kitap, huzur yolunda ilerlemek isteyen okura, bu yolun hem güzelliklerini hem de talep ettiği bedelleri hatırlatıyor. Güzel ahlak nasıldır, vefa nedir, nefs nasıl arınır, kalp nasıl aydınlanır… Tüm bunları bu çok önemli üstatların hayatlarından süzerek huzurumuza taşıyor. Kitapta bulunan hatıraları okudukça, medeniyetimizin birçok unsuru, Osmanlı mahalle hayatı, Osmanlı insanı, tekkelerin toplum içindeki fonksiyonları gibi birçok önemli konuda yepyeni bilgiler ediniyoruz. Şeyh olarak nitelendirdiğimiz bir kişi nasıl yetişiyormuş, nasıl eğitiliyor ve aile hayatını nasıl kuruyormuş, çocukluk döneminden yetişkinliğe kadar uzanan hayat safhalarını nasıl yaşıyormuş, rüya tabirinin derinliklerinden güncel hadiselere bakış nasıl şekilleniyormuş… Cumhuriyetin ilk zamanlarında tekkelerin kapatılması beraberinde neler getirmiş, toplumda ve tekke hayatında ne gibi değişikliklere yol açmış, bugün bize inanılmaz gibi gelen fakat yaşanmış bu zorluklar nasıl aşılmış… İşte bunların hepsini bu kitapta bulmak mümkün. Huzur Defteri sadece tasavvuf okurunun ilgisini çekecek bir kitap değil, aynı zamanda yakın tarih meraklılarının, kültür tarihine ilgi duyanların da ilgisini çekecek bilgilerle dolu.

Tasavvufa Giriş

"Tasavvufa Giriş", adı üzerinde bir giriş kitabı. Tasavvuf nedir, nasıl bir ilimdir ve hatta bir ilim midir, bugünün insanına neler söyler, sorularının cevaplarını arayan, bu soruları soranlarla söyleşen bir kitap. İçeriden bakan bir kitap "Tasavvufa Giriş". Bu yönüyle okuru bekleyen, akademik mesafesi olan, bilimsel bir ölçülülük içinde ilerleyen (ve hadi itiraf edelim) sıkıcı bir kitap değil, aksine sıcak, çarpıcı, kana karışan, kalbe dokunan bir eser. "Tasavvufa Giriş", özellikle modern eğitimden geçmiş, kafası haliyle bir parça karışık okur için sürprizlerle, beklenmedik yeniliklerle dolu. Niyazi-i Mısri’den bahsederken, aynı hızla kuantum fiziğine geçebilen, psikiyatriden dem vururken fenâ makamını söz konusu edebilen kıvrak, disiplinlerarası bir çalışma. Bu yönüyle, bütün insani ilimleri, bütün beşeri disiplinleri aynı potada eritmeyi deneyerek tasavvuf mektebinin tevhid ilkesini, üslubuyla da hatırlatan bir kitap. Tasavvufi bilginin mahiyeti nedir, seyrü süluk nasıldır, mürşid kimdir, ledünni bilgi nedir gibi, tasavvufun ana konularını bir de, hem maddi hem manevi dünyamızın dinamiklerini yorumlamada istisnai bir isim olan Prof. Dr. Mahmud Erol Kılıç’tan okuyun.

Aşk Bir Davaya Benzer

. Nur Artıran, “Aşk Bir Davaya Benzer”de Mesnevî’den yola çıkarak Peygamber Efendimiz (sav), Şems-i Tebrizî, zikir, şükür, sabır, ibadetlerimizdeki asıl gaye, gözyaşlarımız acı ve ıstıraplarımızda gizlenen neşeli müjde, az yemenin-az konuşmanın-az uyumanın hikmeti, Efendimize sevdirilen koku, geçmiş ve geleceğimiz, ölüm ve ötesi gibi tüm hayatımızı şekillendiren çok önemli bahisleri kaleme alıyor. Mesnevî’nin ışığında yapılan yorumlar; ayet ve hadislerle teyit edilerek Kur’an ile Mesnevî arasındaki bağ açık bir şekilde gözler önüne seriliyor. “Adını A’raf sûresi 172. ayetten ve Hz. Mevlânâ’nın bir Mesnevî beyitinden alan Aşk Bir Davaya Benzer isimli eser, kul olmanın temelini teşkil eden on sekiz bölümden oluşmaktadır. İlâhî olan bu ezel davasının kazanılması ‘AŞK’ kelimesinin içinde sırlanmıştır. ‘Kâf, Hâ, Ayn, Sad’ harflerinin ifade ettiği ledün mânâsı ile de kelama, sese, söze getirilip değerli okuyuculara armağan edilmiştir.”

Kelâm-ı Azîz

Hazırlayan: Mustafa Tatcı 1645 senesinde Kastamonu'da doğup İstanbul'da tahsil gören ve yine burada Halvetî/Şa'bânî azizlerinden Karabaş-ı Velî'nin rehberliğinde tasavvuf tahsil ederek Aydınoğlu Dergâhı’nda postnişîn olan Hasan Ünsî, vefat ettiği 1723 senesine kadar bu tekkede yaşamış ve irşâd ile uğraşmıştır. Sohbetleri talebesi İbrahim Hâs tarafından “Kelâm-ı Azîz” ismiyle derlenmiştir. "Kelâm-ı Azîz", bir sûfînin manâ yolunda nasıl davranması ve düşünmesi gerektiği hususunda ince noktalara temas etmekte, tasavvuf tarihinde sıkça rastlanan ledünnî ve evrensel sırları çözümlerken dikkat edilmesi gereken noktalara işaret etmektedir. Eser, tasavvuf tarihinde önemli bir yeri olan Halvetîyye/Şa'bâniyye ekolüne mensup gönül insanlarının XVII-XVIII. asırdaki düşünce, üslûp ve davranışlarını yansıtması açısından da son derece önemlidir. Derleyen: İbrahim Has

Şifaül Esrar

Osmanlı tasavvufunun XV-XIX. asırlar arasındaki en büyük mektebi olan ve kırktan fazla kolu ile bütün Osmanlı coğrafyasına yayılan Halvetiyye’nin ilk merkezi Bakü, Pir-i Sânisi Seyyid Yahya Şirvanî idi. Anadolu’dan akın akın Seyyid Yahya’nın hankâhına gelen hakikat âşıkları, buradan aldıkları ilim ve irfanı, yeni bir Yesevî ruhu ile yıllar boyu Anadolu’ya taşıdılar. Edebî ve tasavvufî kültürümüzün şaheserlerinden Şifaü’l-Esrar’ın yolculuğu böyle başladı. Aldatmayan saf hakikatten bahseden Şifaü’l-Esrar, ruhumuzu, kalbimizi ve düşüncemizi temizleme, arıtma ve arındırma yollarını gösterir; beşeriyete kurtuluş müjdeleri gönderir. Ruh medeniyetimizin manevî şifreleri onun satırlarında gizlidir. Şifaü’l-Esrar, Kur’an ve Hz. Muhammed’in(sav) nurlu yolunda dosdoğru giderek, İmam Buharî’den İmam Ebu Hanife’ye, Hz. Ali’den Cafer-i Sadık’a, Nizamî Gencevî’den Mevlâna’ya, Ahmed Yesevî’den Yunus Emre’ye, Sühreverdî’den Şems-i Tebrizî’ye uzanan sağlam ve sahih bir medeniyet dünyasını resmeder. “Aşk perdeyi yırtmak, sırları açmaktır. Aşk âşığı öldüren derttir, ancak âşık bununla iftihar eder. Aşk, hastalıktır ve onun devası kendisindedir. Aşk şaraptır. Mecnunlar onu sevgi kadehi ile içerler de sonra köyler ve şehirler onlara dar gelir. Aşk muhabbetin en son derecesidir.” Kitabı yayına hazırlayan: Doç. Dr. Mehmet Rıhtım

Anadolunun Ruhu Tasavvuf

Anadolu’nun Ruhu, Prof. Dr. Mahmud Erol Kılıç’la tasavvuf, felsefe ve siyaset üzerine yapılmış söyleşilerden oluşuyor. Kılıç, söyleşi-kitap türündeki eserde genel manada ezoterizmin, hususi manada irfani geleneğin felsefi referans arayışındaki modern Türkiye’ye sunduğu imkânları ortaya koyuyor. Dünyada tasavvuf düşüncesi alanında söz sahibi olan Kılıç, gelenekteki dört katmanlı din anlayışının dinî tefekkür dünyasındaki sığlık ve yüzeyselliğin terapisinde nasıl önemli bir yere sahip olduğunu örneklerle anlatıyor. Peygamber dilinden söylenen "Rabbim bana şeylerin hakikatini göster" düsturunu insani hayatın her alanına taşıyarak suretten manaya, kılıftan öze doğru bir yolculuğa çıkmanın “anlama”daki önemini vurguluyor. Osmanlı ariflerinin "Biz iki anneden süt emdik" sözlerinin izini sürerek İbn Arabî ve Mevlânâ'dan Anadolu insanının aydınlanmasındaki iki büyük kurucu figür olarak bahsediyor. Bu söyleşiler bütününden çıkan mesaj çok çarpıcı. Kılıç, tarihte hiçbir kurucu rolü olmamış marjinal grup ve düşünüş tarzlarının dahi imtiyazlar elde edebildiği günümüzde mazlum "tasavvuf"a hakkının ne zaman teslim edileceğini soruyor, soruşturuyor, sorguluyor...

Aşka Yolculuk

Mânevî yaşamı bugün âdetâ bir çöle dönüşmüş günümüz Türkiye’sinde, bir modern zamanlar Rabia’sı olan Cemâlnur Sargut Hanımefendi, tasavvuf irfanına olan derin vukûfiyeti, tükenmez aşkı ve bilgisi ile karşımıza çıkmaktadır. Elinizdeki kitap, tasavvufî geleneğin, Ahmed Rifâî, Kenan Rifâî, Meşkure Sargut ve Samiha Ayverdi tezgahlarından geçerek, zikir ve sohbetl kemâle ermiş bir Allah âşıkı, bir Resul sevdalısı ve dört büyük yol’un sadık bir izleyicisi olan bu bilge hanımefendiyle yapılan ve saatler süren bir söyleşinin meyvesidir. Cemâlnur Sargut’la gerçekleştirilen bu sohbetlerde, Efendimiz’den, tevhidin sırlarından, semânın hakikatinden, Ahmed Rifâî Hazretlerinin o muazzam dünyasından, Rifâîlik, Kadirîlik, Şâzelîlik ve Mevlevîliğin gürül gürül çağlayan inisiyatik ırmaklarından, Kenan Rifâî ve sadık izleyicilerinden, yol’un esaslarından, kavram ve olgulardan bahsedildi…

Aşkı Meşk Etmek

Aşk Meşk Etmek Günümüzde tasavvuf yaşanabilir mi? Aşkı Meşk Etmek’te bu sorunun cevabını arıyoruz. İlahiyatçı ve mutasavvıf Emin Işık, tasavvufun; ritüelleriyle, erkânıyla olmasa bile edebiyle, kaynağını Hz. Peygamber’den alan ahlak, değerler ve davranışlar sistemiyle metropollerde yaşanabileceğine "evet" cevabını veriyor Emin Işık ve "Bir Müslüman, şehrin en çok okuyanı, en kültürlüsü, en şık giyineni, en kibar... insanıdır." diyor. Kendine has sevilen üslubuyla Emin Işık, Aşkı Meşk Etmek’te tasavvufun özüne dair anlatımları, sohbetleri ve sıra dışı hikâyeleriyle aşk özünün nasıl meşk edileceğinin, yani hayatın damarlarına nasıl nüfuz ettirilebileceğinin ipuçlarını veriyor. “Buhranın devası tasavvuftur.” “Yükselmek isteyen tırmanmak zorundadır.” “Batı insanı, ancak Mevlânâ ve Muhyiddin Arabî gibi tasavvuf ehlinin fikirlerine ilgi duyabilir.” “Doğrudan doğruya Kur’ân’dan alıp ilhamı Asrın idrakine söyletmeliyiz İslâm’ı...” Mehmet Akif

Kamil Mürşidlerin Mirası

1996 yılında Üsküdar'da Bir Attar Dükkânı isimli eseriyle Türkiye Yazarlar Birliği tarafından hatırat dalında yılın sanatçısı ödülüne lâyık görülen, ilmi ve edebi alanda yazdığı otuzun üzerinde tercüme ve telif eseriyle Türk okurunun yakından tanıdığı Prof. Dr. Ahmed Yüksel Özemre’nin sohbetlerinden oluşan Kâmil Mürşidlerin Mîrâsı, tasavvuf konularında önemli tespitleri ve ufku gösteren açılımlarıyla tüm tasavvuf ilgilileri için güzel bir kaynak.Sohbet geleneğinde sohbeti yapan kadar “sohbet pişekârı”nın yani sohbete vesile olan, soruları soran zatın da önemi büyük. Bu sohbetlerde sohbet pişekârlığını Hoca’yı ve bilgisini yakından tanıyan ve sorularını isabetle soran Necmettin Şahinler yapıyor. Son derece akıcı ve rahat takip edilebilir bir üslupla yazıya dökülen sohbetler, artık mazi olmuş tekke hayatının ne olduğuna, nasıl olması gerektiğine, insanı kâmillerin vasıflarına, kuruluşundan bugüne tekke hayatının seyrine, insanda manevi tekamül basamaklarına dair okuyucunun fehamet ve idrakini artıracak derinlikli mevzular üzerinde önemle duruluyor. Kâmil Mürşidlerin Mîrâsı, Kavramların birbirine karıştığı, sahte ile gerçeği birbirinden ayırt etmenin güçleştiği, Mevlânâ’nın “Mide ayranla, kulak yalanla dolu. Kaçıp kurtulmak için bir himmet lazım.” dediği bir zaman kesitinde aslını arayış içinde olan ruhumuza bir ab-ı hayat çeşmesi. İşte Kâmil Mürşidlerin Mîrâsında yer alan başlıklar: • İnsanda manevi değişimin seyri • İnsan-ı kâmil ve tarikatler • Mürşid-i manevi nasıl olmalı? • Çağımızda tasavvuf • Kader ve sabır • Tekkeler neden yozlaştı? • Beden nefs ve ruh • Vehim ve manevi seyir • Hayatı ibadet kılmak • Toma’ya göre İncil • Tevhid mertebeleri

Alemlerin Haritasi

İlk bakışta kısa bir hasbihal gibi görünen Üçüncü Mektup’ta sınırsız ulvi âlemlerin ve sonsuz manevi âlemlerin ne şekilde yer aldığını konu eden Âlemlerin Haritası’nda; Üçüncü Mektup’un yayınlanmayan baş kısmında neler ifade edildiği, bu mektupta yer alan Güneş, ay, dünya ve yıldızların neleri temsil ettiği, Hunnes ve Kunnes yıldızlarına yemin edilmesinin manasının ne olduğu Üçüncü Mektup’un yazıldığı yüz tabakalık irtifa ve fıtri sarayın en yukarı menzilinin neresi olduğu gibi mevzûlar yer almaktadır. Yine Üçüncü Mektup’u takip eden Dördüncü Mektup’ta bulunduğu üzere; Hazret-i Üstadın talebeleriyle hususi manadaki manevi ilişkisinin nasıl olduğu, sıklıkla kullandığı hayalen görüşme tabirinde ne gibi mânalar bulunduğu, Hulusi Ağabey’e açtığı mahrem sırrın ne olabileceği, Hakim, Rahim ve Vedud isimlerine olan mazhariyetinin keyfiyeti, mevcudâtın penceresiyle Vacibü’l-Vücud’a bakma tabirindeki mananın derinliği ile aşk ve şevkin nur meşrebindeki yeri ile acz, fakr, şefkat ve tefekkürün şevk ve şükür ile ilişkisi, ve Dördüncü Mektup’ta yer alan kehkeşanın halka-i kübrâsına mensup meczuplardan maksadın kimler olduğu gibi meselelere yer verilmektedir. Nur derslerinin kendine has ikliminde geçen sohbetlerin kaleme alınmasından vücuda gelen bu çalışma, Nur Külliyatı hususunda bir “ileri okuma” metni örneği olarak değerlendirilebilecektir kanaatindeyiz. “Ben Said’i beğenmiyorum, Said’i beğenenleri de beğenmiyorum” (Mektubat, s. 329) diyen, şahsının nazara alınmasından, kendisine bir makam verilmesinden veya zâtının merci kabul edilmesinden hayatı boyunca şiddetle kaçan ve “nefis cümleden ednâ, vazife cümleden âla” (Şualar, s. 375) esası çerçevesinde “insanların hürmet ve ihtiramından, hüsn-ü zan, ikram ve tahsinlerinden mesleği itibarıyla cidden kaçan” (Emirdağ Lahikası, s. 169) Bediüzzaman Hazretleri’nin pek yüksek manevi hal ve vaziyetlerine dair malumat, hatıralar vasıtasıyla hususi kanaldan nakledilen bazı hususlar dışında ummandan bir katre mesabesinde kalmıştır. Üstad Hazretleri’nin telifatının umumunda Risale-i Nur'un ve talebelerinden oluşan heyet-i nuraniyenin şahs-ı manevisini çokça nazara vermesinde pek çok hikmet ve fayda bulunmakla beraber; kendi manevi şahsiyetini setr adına bir telbisten de bahsetmek mümkündür. Üstad Hazretleri'nin gerek geçmiş hayatına bakışında devamlı bir surette manevi mürşidlerini nazara vermesi (Mektubat, s. 339), gerek istikbale ait beşaretlerinde gelecek mühim bir Zatın müjdecisi olarak kendisini görmesi (Barla Lahikası, s. 104, 162) ve gerekse de bulunduğu güne dair mülahazalarında ısrarlı bir şekilde şahs-ı maneviyi nazara vermesi; hakkı hak sahibine teslim hususunda ciddi birer kadirşinaslık örneği olmakla birlikte, telbise dair şeriat ve hakikat harici suretlerin kullanılmasına ihtiyaç bırakmayan setretme numuneleri olarak da görülebilirler. Ancak Üstad Hazretleri’nin vefatına kadar (hatta kabre girdikten sonra da) hassasiyetle gizlediği, (vazifesinden ziyade velayetine bakan, Rabbiyle halvetine ait bulunan) kendine has manevi hal ve makamatın üzerindeki tenteneli perde eserlerinin satırları arasında yer yer kalkmakta ve ifadeleri içerisinde manevi şahsiyetinin yüceliği kendini görünür kılmaktadır.

Namaz Risaleleri

Sadık Yalsızuçanlar’ın yayına hazırladığı “Namaz Risaleleri”, namaza ilişkin ayet, hadis ve çeşitli yazılardan oluşuyor. Bediüzzaman’ın namazla ilgili risaleleri ve İşaratu’l-İ’caz’da atıf yapılan İbn Arabî’nin Fütuhat’ındaki namaz bahsi de özet olarak okuyucuya sunuluyor. İbn Arabî’nin zengin dünyasında kısa bir yolculuk yapacak, Bediüzzaman’ın yaşamından namazla ilgili farklı kesitleri, vef lı ve sak talebelerinin dilinden anılarla okuyacaksınız. “Dinin direği olan ve çekilmesi halinde dinin yıkıldığı kuşatıcı bir ibadet olan namaz, ilk insan ve ilk Peygamberden bugüne, bütün semavî öğretilerin emrettiği bir kulluk şeklidir. Namaz, kulun Allah’ın yüceliği karşısında eğilmesi ve alçalmasıdır. İnsan, Allah’ın azameti karşısında ne kadar çok alçalırsa o kadar çok yücelmektedir. Namaz, yaratılmışların kulluklarını bünyesinde toplar, her var olanın tesbih ve zikrini içerir, her şey ve herkes adına insan tarafından gerçekleştirilir. Her şey Allah’ı yücelterek anmakta, zikir ve tesbih etmektedir. Namaz, bütün bu hamdlerin toplamı ve en yetkin örneğidir.”

Tasavvuf Risalesi

“Tasavvuf Risalesi Risale-i Nur’da yer alan ve tasavvufi irfan geleneği içerisinde düşünülebilecek kimi risalelerle, Bediüzzaman’ın tasavvuf ve tarikata ilişkin fikirlerini ortaya koyduğu metinlerin derlenmesinden oluşmaktadır. Risale-i Nur İslam’a çağımızda yönelen pozitivist, rasyonalist vb. tehditler karşısında iman hakika erinin kelamî bir dille yeniden izah edilmesidir. Ne var ki, yaşamı boyunca geceleri süreklikir, vird ve tesbihatla geçiren, kâmil bir veli olarak Rabbine bir ‘abdi külli’nin yapması gereken külli ubudiyetle ibadet eden, günlerini tefekkürle bereketlendiren, Bediüzzaman’ın metinlerindeki örtülü göndermeler, satır aralarına gizlenmiş ifadeler, kullandığı kavramlar, deruni yaşayışı göz önüne alınacak olursa, böylesi bir derlemenin ne denli zorunlu olduğu da görülecektir. Ben bu çalışmayla, gerek Risale’ye muhatap olanların, gerekse ona mesafeli veya eleştirel bakanların zihnini biraz olsun kışkırtmayı amaçladım. Umarım bu amacım gerçekleşir ve Risale-i Nur’un tasavvufî boyutları daha yakından okunur.” Sadık Yalsızuçanlar

Cebrailin Kanat Sesi

Cebrail’in Kanat Sesi, İslâm dünyasında sezgi ve ilhama dayanan felsefenin temellerini atan Şehabeddin Sühreverdi’nin felsefi ve irfani sembolik hikâyelerinden oluşuyor. İnsanın öyküsünün bu âlemdeki yalnızlığıyla başladığını söyler Sühreverdi. Hikâyelerinde, varlık âleminden yokluk diyarına gönderilen insanın, asıl vatanına dönme iştiyakını anlatır. Gayb âlemine çıkılan seferin adım adım öyküsü… Yolcunun karşılaşacağı engeller, tehlikeleri aşmanın usûlleri ve menzillerin esrarı… Kur’an, irfani bilgi ve antik İran hikâyelerinden esinlenerek yazılan hikâyeler, zâhirî anlamlarının yanı sıra pek çok felsefi ve irfani bilgiye de kaynaklık ediyor. Aşka hemdem olmak isteyenler için…

Hikemi Ataiyye Şerhi Sufi

Mutasavvıflar bu kitabı şöyle övdü: “Namazda Kuran’dan başka bir kitap okumak caiz olsaydı ‘Hikem’ okunurdu.” 50’den fazla şerhe konu oldu, 4 kez İngilizceye, 2 kez Fransızcaya, 1 kez İspanyolcaya çevrildi. Büyük Mutasavvıf Ataullah İskenderî’nin 262 hikmetli sözü Merhum Âlim Ahmed Mahir’in açıklamaları ve Tahir Galip Seratlı’nın nitelikli çevirisiyle... “Hikmet müminin yitiğidir bulduğu yerde alır.” Hz. Muhammed (sav) “Günah işlediğinde bile ümidin azalması, amele güvenmenin alametlerindendir.” Hikem-i Atâiyye’den Her sınıftan insanın okuyabileceği ve kabulde zorlanmayacağı hayat gerçekleri Hikem-i Atâiyye’de… Büyük hakîmlerden Atâullah İskenderî Hazretlerinin mârifet ve hakikat taliplerine değerli öğütler içeren eşsiz eseri “El-Hikem” hakkında mutasavvıflar, “Namazda Kur’an’dan başka bir kitap okumak caiz olsaydı, ‘Hikem’ okunurdu.” dediler.

İlahi İsimler

Günümüzde de ilgi ile okunan Ruhu'l Beyan tefsirinin müellifi İsmail Hakkı Bursevî’nin kaleminden farklı bir esmaü’l-hüsna şerhi ilk defa okurla buluşuyor.İsimlerin şehir ve mekânlarla irtibatı, eşya ve kâinattaki varlık silsilesi içinde kazandığı anlam, ameli noktadaki karşılıkla ı, kişinin bu simlerden faydalanabilmesi için yapması gerekenler, ism-i azam ve daha birçok konu bu eserde ele alınıyor… Aslında her şeyin bir suretten ibaret olduğunu vurgulayan Bursevî, imam kabul ettiği 12 esmayı da bu çerçevede açıklıyor. İlahî İsimler, Allah’ın isimlerini yeni bir tatla okumak ve farklı yönleriyle öğrenmek isteyenleri mana dünyasına çağırıyor… “İmdi, yüzyılların geçmesiyle eskimeyecek olan bu kitapta, kabiliyet sahibi insanların bulunduğu memleketler için defnedilmiş bir mecmua vardır. Esası, hakikî ilimler ve zevkî melekelerdir." “……… ister aba olsun ister kaftan her biri bir sûrettir, maksat ise manaya ulaşmaktır.”

Dört Halifenin Menkibeleri

İsimleri Ebubekir, Ömer, Osman ve Ali... Kâinatın Halifesinin eşiğine düşünce yolları, cahiliyye kimliklerinden sıyrılarak dost olmaya adananlar onlar...Adları Allah Resûlünün adıyla yan yana anılanlar... Menakıb-ı Çehar-yar-i Güzin, Allah Resûlünün huzurunda imana eren, ömürlerini onun terbiyesi altında geçirerek Peygamberin en seçkin dostları halkasına dahil olan ve Efendimizin dünyaya veda etmesinin ardından m rasına sahip çıkarak asrı hakkaniyetli idarenin örneklerine şahit kılan dört sahabenin hayatına ayna tutuyor. Nebevi terbiyeye tâbi olan bu ömürler, bütün insanlığın arayışına cevap verecek zengin hayat malzemeleriyle dolu... Kitap'tan (Peygamber Efendimizin Hz. Ali'ye yaptığı nasihatlerden bir bölüm) "... Yâ Ali! Allahu Teala'nın dergahında, insanların en iyisi herkese menfaati olandır. En kötüsü kinli, gammaz ve kötü işli olandır. Allahu Teala'nın en sevdiği kimse, ömrü uzun, ameli iyi olandır. En çok buğz ettiği kimse, dıştan iyi görünüp, içi bozuk olandır. Zahiri salah ile süslü, bâtını günah ile doludur. Yâ Ali! Bundan daha kötüsü şerrinden kurtulmak için kendisine ikram olunan kimsedir. Bundan daha kötüsü, zenginlere ikram edip, fakirleri aşağı tutandır. Bundan daha beteri, yalnız başına yiyip, kimseye bir şey vermeyendir. Bundan daha kötüsü, bir Müslüman kardeşine dostluk gösterip, sonra onu felâkete sürükleyen kimsedir. Yâ Ali! Üstünlük günahları terk etmektir. Allahu Teala Hazretleri'nden korkmanın alâmeti, haramlardan sakınmaktır. Doğru söyleyen kimsenin alâmeti, doğru söylemeyi, kızsa, sevinse, bir ihtiyacı olsa bile âdet edinmektir. Yâ Ali! Beş şey gönlü öldürür: 1- Çok yemek. 2- Çok konuşmak. 3- Çok uyumak. 4- Çok gülmek. 5- Rızk için çok endişe etmek. Haram yemek imanı sürer, kalbi karartır. Yâ Ali! Allahu Teala'nın rızası, anne babanın rızasında, gadabı da yine onların gadabındadır. Yâ Ali! Komşuna -kâfir de olsa- ikram et. Bunun gibi, kâfir de olsa, misafire ikram et, annene babana, kâfir de olsalar, ikram et. Şüpheli şeyleri yiyenin dini örtülü, kalbi kara olur. Haram yiyenin kalbi ölür, dini köhne olur. Yakîni zaif olur. Duası perdelenmiş olur. İbadeti az olur. Yâ Ali! Allahu Teala bir kulunu severse, o kulun duasını geciktirir. Melekler, 'Yâ Rabbî! Bu mümin kulunun duasını kabul buyur' derler. Allahu Teala, 'Benim kulumu bırakın, siz ona benden çok mu acıyorsunuz? Ben onun dua ve tazarru etmesini seviyorum. Ben Alîm ve Habîr'im' buyurdu. Yâ Ali! Bir kimseye ölüm halleri geldiğinde, azaları birbirine selâm verir. Esselâmü aleyke, ben öldüm, sen de öleceksin, derler. Böylece ak tüyü kara tüyüne, ben öldüm yani ağardım, sen de öleceksin, der. Yâ Ali! Bir işçi tutup çalıştırarak, ücretini tam vermeyenlerin amellerini Allahu Teala mahveder. Kıyamet günü de ben onun hasmı olurum. Cebrail (as), 'İnsanoğlu olsaydım da yedi iş yapsaydım' demiştir: a. Beş vakit namazı cemaatle kılsaydım. b. Âlimler ile beraber bulunsaydım. c. Hastaları ziyaret etseydim. d. Cenaze namazı kılsaydım. e. Su dağıtsaydım. f. İki kimseyi barıştırsaydım. g. Yetimlere şefkat etseydim. Yâ Ali! Sen de bunları yapmaya hırslı ol. Yâ Ali! İlimsiz ibadet edenin zararı faydasından çok olur. Bu, sahrada kendisine yol gösterici olmayan âmâya benzer. Döner dolaşır. Sonunda kendisini bir dikenlik yerde bulur. Yâ Ali! Başkasına ihtiyacı olmayacak kadar dünyayı isteyen, Sırat köprüsünden yıldırım gibi geçer. Allahu Teala ondan razı olur. Haramdan mal toplamak için dünyayı isteyen, Allahu Teala'yı gazaplı bulur. Yâ Ali! Borcun az olsun! Borç, din haraplığıdır. Borçlu, gündüz zelil, gece gamlı, düşünceli olur. Yâ Ali! İhlas sûresini çok oku. Bu sûre Kur'an-ı Kerim'in ışığıdır. Yâ Ali! Sana bir musibet geldiğinde, 'Yâ Rabbî! Senden Resûlün ve Resûlünün akrabası için istiyorum. Beni ancak sen kurtarırsın' diye dua et.

Kozmos′taki Tek Hakikat

Kozmos'taki tek hakikat Yaratıcı'nın kendisidir... Chittick, İbn Arabi, Hz.Mevlana, tasavvuf ve İslam'ı Batı'ya tanıtan bir mütefekkir yazar. Arapça ve Farsçadan İngilizceye yaptığı çevirileriyle tanınıyor dünyada. New York Stony Brook Üniversitesi'nde Karşılaştırmalı Edebiyat ve Kültürel Araştırmalar profesörü. En derin konuları en sade ve anlaşılır bir şekilde dünya okuyucusuna sunmayı başarıyor. Chittick; 'hakikat' kelimesiyle nitelenmeye sadece Allah'ın kendisinin layık olabileceği, O'ndan gayrısının hepsinin konumlarının muğlak olduğunu savunuyor. Kozmos'taki Tek Hakikat'de bugün, İslam'ın ancak kabuğuyla yaşandığını ortaya koyuyor. İrfani tasavvufi geleneği hayata geçirerek modernitenin putlarından kurtulup 'öz'e nasıl inilebileceğinin ipuçlarını veriyor. "La-makam makamı, evvelemirde kainatın zuhuruna sebep olan o aşkın alemdedir. Hakiki mana dogmalar, doktrinler, teoriler, savlar veya diğer herhangi bir zihni inşa faaliyeti ile asla kavranamaz. Hakiki mana, ancak aklın faaliyetinin ötesine geçerek, aklın ve bütün dünyanın ardındaki ezeli aklın birleyici idrakinin tahakkukuyla ve insan zatını aşkın menşei ile yeniden cem ederek bulunur."

Yirminci Yüzyılda Bir Veli

Bir bilgenin kaleminden bir veli… Müritlerinin sayısı on binleri bulan ve öğretilerinin gücü İslam’ın Avrupa’da yayılmasında büyük rol oynayan bir Allah dostu, Şeyh Ahmed el-Alavi. Onun irfanının nuruyla feyizlenerek, maneviyatına önem veren tüm dünya insanlarının istifade ettiği kıymetli eserler kaleme alan büyük bilge, Martin Lings. Ve bir bilgenin kaleminden şeyhinin mürşidini ve onun rehberlik ettiği kut yolu anlatan, Allah dostlarına ve onların dostlarına gönlünü adayanların kaçırmak istemeyecekleri nadide bir eser: Yirminci Yüzyılda bir Veli. Ödüllü siret kitabıyla Türk okurunun yakından tanıdığı Martin Lings’in Londra Üniversitesi Doğu ve Afrika Çalışmaları Enstitüsü’ne sunduğu doktora tezi olan ve daha sonra kendisi tarafından kitaplaştırılan bu eser Türkçeye İngilizce aslından tercüme edildi. Yirminci Yüzyılda Bir Veli’de sadece bir bilgenin kaleminden bir veliyi tanımakla kalmayacak, ruhunuzun tasavvufun ışığında tazelendiğini hissedeceksiniz. “Böyle manevî bir rehberle karşılaşmak yirminci yüzyılın ortasında bir Ortaçağ azizi yahut Sâmi peygamberlerden biriyle yüz yüze gelmek gibidir. Birkaç ay önce Müstaganem’de vefat eden tasavvuf büyüklerinden Şeyh Ahmed el-Alavî ile karşılaştığımdaki intibam da böyle oldu. Kahverengi cellâbesi ve beyaz sarığı, gümüş rengi sakalı ve sanki ondaki mübarekliğin ağırlığıyla aşağı doğru sarkmış uzun elleriyle, Efendimiz Halil İbrahim’in zamanından kalma saf ve kadim bir havayı etrafa yayıyordu.” Frithjof Schuon “Velayeti Ortaçağ sufilerinin altın çağını hatırlatan bir zatın [Şeyh Ahmed el-Alavî] hayatı üzerine bir başyapıt. Belgelere dayalı bu kitapta Dr. Lings pek çok nadir kaynağa başvuruyor… ve önemli bir takım orijinal katkılarda bulunuyor.” A.J. Arberry

Kosova Tekkeleri

Kardeş Coğrafyanın Tasavvuf Haritası… Kadirîlik, Mevlevîlik, Nakşibendîlik, Halvetîlik, Rifaîlik… Tasavvuf, Kosova’da asırlarca yaşadı, İslam’ın yaygınlaşmasına hizmet etti, kentlerin kimliklerini şekillendirdi. Bu geleneklerin bazıları hâlâ yaşıyor. Kosova Tekkeleri, Kosova’daki tasavvuf birikimini, bugün tamamen veya kısmen ayakta kalan mimari yapılar üzerinden anlatıyor. Kosova’yı karış karış gezerek, mevcut ve harabe durumdaki tekke, türbe ve kitabeli mezar taşlarını, fotoğrafları, tarihleri ve hikâyeleriyle tespit eden Raif Vırmiça’nın bu çalışması kaynak niteliğinde. Ö. Tuğrul İnançer'in takdimiyle sunulan Kosova Tekkeleri, görselleri ve içeriğiyle ‘kardeş coğrafyanın tasavvuf haritası’nı çiziyor! "Âhirete doğmak demek olan ölüm olgusunun soğuk, korkutucu, karanlık ve ayrılık olmadığının öğrenilmesine vesile olan türbeler; bugün pek çok insanı psikolog ve psikiyatra mecbur bırakan bu korkuyu siler, kaldırır." Ö. Tuğrul İnançer

Fakr′a Övgü

“Fakr övüncümdür.” buyuran Hz. Peygamber’e selam… Fakr’a Övgü; baskı üstüne baskı yapan Hazreti İnsan ve Sonsuz Kulluk kitaplarının yazarı Rabia Christine Brodbeck’in İslam ve tasavvufla tanışma öyküsünü anlattığı kitap. Dünyaca ünlü, İsviçreli bir modern dansçıyken derin özü keşfediş… Rabia Brodbeck; Müslümanlıkla sadece tanışmakla kalmamış, İbn Arabî, Abdülkadir Geylanî, Hz. Mevlânâ, Hallac-ı Mansur, Beyazıd-ı Bestamî gibi büyük sufilerin kılavuzluğunda İslam’ın derin sokaklarında dolaşmış. Yazarın coşkun ve samimi dili, kitabın 2009’da New York Kitap Festivali’nde Maneviyat (Spirituality) ödülü kazanmasını sağladı. İngilizcesi dünyaca ünlü Amazon kitap sitesinde uzun süre “çok satanlar” listesinde kaldı. Fakr’a Övgü, maneviyata, tevhide, kulluğa övgü… “New York`taki mescit ziyareti ile bir bardak hayat suyu içtim. İstanbul`u ilk ziyaretimle de vahdet denizinde boğuldum.”

Hazreti İnsan

Aşk nedir? Hayatını anlamlandırma, var olma yolculuğunda insanoğlunu teselli eden Yaratıcısının yakınlığı, muhabbeti, anlayışı değil midir? İlahi aşkı keşfetmenin uzun ancak aydınlatıcı safhalarını, kendimizi tanımanın Rabbimizi tanımaya açtığı kapıları bu kitapta aralayacaksınız. Hz. İnsan, Rabia C. Brodbeck'in hayatında bizzat tecrübe ettiği bir olgunluk mücadelesinin hikayesi. Hz. İnsan, insan olmanın hakiki anlamına, kıymetine ve önümüzde açtığı sonsuz ufuklara bizi bir adım daha yaklaştıran bir güzelleme.

Sonsuz Kulluk

18 yıl Londra’da modern dans dersleri aldıktan sonra New York’ta bir sufi merkezinde İslamiyet’le tanışan Rabia Christine Brodbeck, “İslam diniyle tanışmadan önce hayatımın bir amacı, bir gayesi yoktu. Duanın özü, ibadetlerin ruhu ve zikrin bereketi sayesinde tüm hayatım tükenmez bir zenginliğe kavuştu. Her gün ibadet yoluyla Yaratıcıya yönelirken keşfettiğim en büyük hikmet şuydu; içimizde ilahi bir cemal hazinesi var” diyor. Rabia Brodbeck, “Sonsuz Kulluk” kitabında namaz, oruç, hac ve zekatın ruhundaki manalara ayna tutuyor ve bizleri varlığımızın derinliklerinde Allah’a duyduğumuz iştiyakı ibadetler yoluyla keşfe çağırıyor. Bir mühtedinin ihlas ve samimiyet hisleriyle kaleme alınmış olan bu kitabı okuduktan ilahi yasayı bir külfet değil rahmet olarak görmeye başlayacaksınız.

Kırk Mektup

Ankâzâde Halîl Efendi... Ve Tûti İhsan Efendi... Kaf Dağı’nın ardındaki “ankâ” ve ondan beslenen “ankâzâde” misali. Mürşidler, bildiğimizi zannettiğimiz âlemlerin ötesinden hakîkatleri naklediyorlar. Hakk’a âşık, Resûlullah’a müştak olanlara hakîkî yâr oluyorlar. Halîl misali. Mürîdler mürşidlerini dinleyerek ve ilk başta taklid ederek mânevî mirâca kanat açıyorlar. Tûtîler gibi. Cenâb-ı Hakk, kendisine hakîkî talep ile müracaat edenleri reddetmiyor, istenileni veriyor. İhsan gibi. Kırk Mektup, iradesiyle gelip talepte bulunan mürîd ile ona hizmet eden mürşidin remizleri olmuş bu iki isim üzerinden edep, erkân, tasavvuf, tarîkat, intisab, derviş çeyizi, derviş ıstılahları, halîfelerin halleri, tasavvufta yol katettiğini düşünüp de yol katedemeyenlerin durumu gibi hususların aktarıldığı, esasında birçok mektubun ve mürşidâne sohbetin hulâsası niteliğinde. Muhtevasıyla bugünün meselelerine ve mânevî müşküllerine de çözümler getiren eser, kendisi bir kaynak olmasının ötesinde pek çok eser için de ilham kaynağı olacak.