Eşrefoğlu Rumi

Müzekkin Nüfus

İnsanoğlu, kâinatın en küçük bir numünesi olduğu gibi, Allahü teâlânın en şerefli olarak yarattığı bir varlıktır. Bu durum bizzat Kur'an'da Allahü teâlâ tarafından zikredilmektedir. Bunu biz kendimiz de görmekte, müşahede etmekteyiz. Evet, gerçekten insanoğlu, yaratılışı itibariyle en şerefli ve kâmil bir varlıktır. Fakat insanoğlu bu tıynetini korumadığı ve yaratılış gayesine uygun hareket etmediği takdirde de en sefil ve en bayağı durumlara düşmektedir. Kur’an-ı kerimde Allahü teâlâ şöyle buyurmaktadır: "Yemin olsun ki biz, cinlerle insanlardan birçoğunu Cehennem için yaratmışızdır. Onların kalpleri (akl-ı selimleri) vardır, bunlarla idrak etmezler; gözleri vardır, bunlarla görmezler; kulakları vardır, bunlarla işitmezler. Onlar dört ayaklı hayvanlar gibidir. Hatta daha da aşağıdadırlar. İşte onlar, gaflette olanların tâ kendileridir." (A'râf Sûresi, 179)

Nefislerin Terbiyesi

Nefislerin Terbiyesi/Müzekki’n-Nüfus, Anadolu evliyasının büyüklerinden Eşrefoğlu Rûmî’nin duru bir Türkçeyle kaleme aldığı, bir nevi Müslüman şahsiyet eğitimi denilebilecek nefis terbiyesini bütün kavramlarıyla ele alan, seyr ü sülûk yollarında rehberlik eden pratik bir İslam ahlak kitabı. Yazıldığı 15. yüzyıldan bu yana, asırlar ve nesiller boyu hem âşıkların, âriflerin hem de geniş halk kitlelerinin irfanını besleyen, Türk toplumunun iman ve ahlak anlayışına tesir eden Müzekki’n-Nüfus, günümüz insanının derunî açmazlarına da manevî merhem sunmaya devam ediyor. Dosta gidenin yolu gönüller içre geçer, diyen Eşrefoğlu Rûmî Hazretleri, okurlarına Ezelî ve Ebedî olanın rızasını kazanma yolunda rehberlik ediyor. Elinizdeki eser, Nihat Dağlı’nın özenli çalışmasıyla, 15. yüzyılda yazılmış, asırlarca okunmuş, hayat olmuş bir metnin 21. yüzyılda yeniden hayata çağrılmasıdır.

Müzekkin Nüfus Nefislerin Temizlenmesi

Ey okuyucu! Kulağını tıkayan gaflet pamuğunu çıkar ve beni iyi dinle: Gaflet perdesini de gözlerinden gider; böylece söyleyip yazdıklarımı iyi anla; zira, her erkek ve kadın müminin kendi nefsini bilmesi ve tanıması gerek. Böylece, nefsinin Emmare veya Levvame mertebesinde olduğunu bilir ve onu gerçekten tanımış olur. Çünkü Nefs-i Emmare sahibi kişiler, Fasıklar, Münafıklar ve Kafirler diye üç sınıfa ayrılırlar. Nitekim Hak Teâlâ, Kuran'da şöyle buyurur: "Yine de ben, nefsimi temize çıkarmam (ona kefil olmam). Çünkü o, her daim kötülükleri emreder." Yani demek oluyor ki; Nefs-i Emmare'ye sahip olan kimse, ya Fasık ya münafık veya kafirdir. Nefs-i Emmare Men uzak olun; çünkü bu mertebedeki nefis, sizi Ben'den uzaklaştırır. Böylece Allah'tan uzaklaşan ya kafir ya münafık ya da fasık olur.

Muzekkin Nüfus Nefisleri Temizleyen

Osmanlı Devleti’nin yükselme döneminde yaşayan Eşrefoğlu Rumî (kuddise sırruh) yazdığı eserlerle bu yükselişin manevi temellerini atmıştır. Onun kitapları Osmanlı tasavvufî hayatını inşa eden ana unsurlardan olmuştur. Yüzyıllardır okunarak ve yaşanarak canlı tutulan bu kitaplar değerini hiç yitirmemiştir. İşte o kitapların en meşhuru olan Müzekki’n-Nüfus bizleri bu büyük geleneğe davet etmektedir.